W poniższym poradniku prezentuję klika podstawowych informacji jak złożyć kondolencje.
Zasada brzmi: nie szkodzić. Pamiętajmy, że nie my jesteśmy tutaj poszkodowani, zawsze miejmy na uwadze dobro osób, które są blisko spokrewniona z osobą zmarłą. Jeśli mąż zadzwonił to nic wielkiego się nie stało. Nie ma powodu do paniki. Sprawa składania kondolencji należy do tych bardzo delikatnych, wymagających wyczucia, zdarzeń w życiu. Kiedyś bardzo popularnym i eleganckim pomysłem było wysyłanie listów, jednak w dobie przedmiotów elektronicznych, listy zostały zastąpione telefonami komórkowymi. Nie zawsze takie wyjście jest dobre, ponieważ rodzina może być zwyczajnie zmęczona wciąż powtarzanymi formułkami, jest im na pewno bardzo przykro i odbieranie telefonów w tym momencie może okazać się uciążliwe. Co należy zrobić by zachować się z klasą?
Krok 1
Najlepszym wyjściem z sytuacji jest spotkanie, jeśli jednak nie jest to możliwe (zbyt duża odległość, obowiązki itd.) najlepiej wysłać kartkę gdzie zapisane są kondolencje. Z prostym wzorem, w stonowanych kolorach, napisaną odręcznie. Wystarczy kilka zdań np. „Chciałbym wyrazić głębokie wyrazy współczucia z powodu straty […]. Gdy tylko usłyszałem o tej tragicznej wiadomości, cały czas o tym myślę. Jestem z Tobą w tych trudnych chwilach, podpis”. Jeśli wiązała nas jakaś szczególna więź z osobą zmarłą możemy również dodać jakieś miłe wspomnienia, które szczególnie utkwiły nam w pamięci. Możliwe, że wywołają one, choć na chwilę uśmiech na twarzy żałobnika. Ostatnim krokiem jest zaoferowanie swojej pomocy, np. przy sprawach formalnych, organizacyjnych. Pomoc nie zawsze musi być materialna, czasem wystarczy zwykła porada. W tak ciężkich chwilach, każdy nawet mały gest jest znaczący. Świadczy o tym, iż rzeczywiście poruszały nas ta tragedia i jednoczymy się w bólu z najbliższą rodziną. Do kartki można dołączyć mały bukiecik.
Krok 2
Podczas rozmowy (zwykłej, telefonicznej) starajmy się zachowywać ciepło i życzliwie. Pocieszaj, ale bądź także dobrym słuchaczem. Być może krewni zmarłego będą chcieli porozmawiać. Najlepszą rzeczą, jaką możemy wówczas zrobić to wysłuchać ich opowieści o tej osobie, jeśli są oczywiście na to gotowi. Jeśli potrzebują więcej czasu, zapewnij ich, że jesteś obok i zawsze mogą do ciebie przyjść i porozmawiać. Nie należy wypytywać o pogrzeb, lepiej zapytać kogoś z dalszej rodziny, który też wybiera się na pogrzeb. Jeśli znaliśmy bardzo dobrze osobą zmarłą jednak niewiele nas łączy z opłakującymi ją osobami wówczas kondolencji się nie składa. W przypadku odwrotnym, jeśli znamy bardzo dobrze osobą opłakującą, jednak nie znaliśmy zmarłego to kondolencje należy złożyć. Miłym gestem jest wyrażenie chęci pomocy np. przy rozwieszaniu nekrologów, odbiorze kwiatów itp. Jeśli z osobą, która właśnie straciła kogoś bliskiego, łączy nas szczególna wieź np. przyjaźń, można spróbować zaoferować krótką wycieczkę, spacer w parku, wyprawę na zakupy – nawiasem mówiąc, należy zrobić wszystko, by chociaż przez chwile poczuła się ta osoba „normalnie” i spróbowała choć na chwilę zapomnieć o przykrym wydarzeniu.
Kończąc ten poradnik chciałbym wspomnieć o tym, iż nie ma jednego, doskonałego sposobu na złożenie kondolencji, które odpowiadałoby wymaganiom wszystkich ludzi. Dobrze być po prostu sobą, obserwować i działać bardzo ostrożnie.
Grzegorz Sołtysik
