Czy warto pożyczać samochód?
Stare ludowe porzekadło mówi „dobry zwyczaj nie pożyczaj”. Jednak bardzo często można spotkać się z sytuacją, kiedy to jedna osoba prosi drugą o pożyczenie samochodu, nawet tylko na kilka godzin. Mogą to być osoby, które nie dysponują własnym pojazdem, a które pilnie potrzebują gdzieś podjechać. Może też się zdarzyć, że ktoś potrzebuje środka transportu na przewiezienie paru mebli lub innych większych gabarytowo przedmiotów. Zresztą w wielu domach często zdarza się, że rodzic pożycza pełnoletnim dzieciom samochód na wieczorny wypad do miasta lub na wycieczkę ze znajomymi. Pożyczony samochód przeważnie traktujemy z najwyższą ostrożnością, aby tylko nic się nie stało. Jednak nikt z nas nie jest w stanie przewidzieć wszystkiego. No właśnie, co jeżeli podczas użytkowania użyczonego nam samochodu dojdzie do kolizji? Jak ma się wtedy sprawa z ubezpieczeniem OC i AC takiego samochodu? Czy więzy rodzinne pomiędzy właścicielem pojazdu a kierowcą w chwili uszkodzenia samochodu coś zmieniają?
Kierowca a właściciel pojazdu
Ubezpieczenie OC zawierane jest na osobę będącą właścicielem samochodu. Jeżeli więc dojdzie do zdarzenia drogowego, to właściciel pojazdu zawsze odpowiada za szkody nim wyrządzone. Sprawa jest jasna w sytuacji, kiedy to właściciel jest osobą kierującą pojazdem. Jeżeli jednak w momencie zdarzenia za kierownicą będzie siedziała inna osoba, to ewentualne pokrycie szkód i tak obciąży polisę właściciela samochodu. Tak więc właściciel samochodu, pożyczając swój pojazd innym osobom naraża się na utratę zniżek, a tym samym na znacznie wyższe opłaty przy zawieraniu kolejnej polisy ubezpieczeniowej OC. Jeżeli właściciel w wyniku pożyczenia samochodu utraci zniżki na OC, może w takiej sytuacji poprosić faktycznego kierowcę o pokrycie różnicy w wysokości opłat, na jakie został narażony. Najlepiej, gdy sprawę taką załatwi się polubownie i bez problemów – można ją nawet podsumować wspólnym oświadczeniem na piśmie, że wszelkie roszczenia finansowe zostały wyczerpane. Gorzej, gdy próby polubownego załatwienia sprawy nie przynoszą żadnych efektów. W skrajnych przypadkach można domagać się zwrotu kosztów, na jakie zostaliśmy narażeni, w postępowaniu cywilnym na drodze sądowej.
Niektóre firmy ubezpieczeniowe przy zawieraniu polisy OC pytają także, czy samochód będzie użytkowany przez osoby poniżej 25 roku życia. Jeżeli damy twierdzącą odpowiedź, to samochodem faktycznie będą mogli poruszać się mniej doświadczeni kierowcy. Jest to szczególnie ważne, kiedy planujemy udostępniać samochód na przykład swoim pełnoletnim dzieciom. Jeżeli dojdzie do zdarzenia w wyniku użytkowania przez nich samochodu, to pokrycie szkód nastąpi z polisy właściciela samochodu. Taki zapis w polisie OC może powodować podniesienie kosztów składki, gdyż często uznaje się, że młodzi kierowcy stanowią większe ryzyko wystąpienia zdarzeń. Jeżeli jednak w umowie ubezpieczenia nie zaznaczymy faktu użytkowania samochodu przez osoby poniżej 25 roku życia, a osoba taka doprowadzi do zdarzenia drogowego, to firma ubezpieczeniowa może obciążyć ją dodatkowymi kosztami. Najczęściej będzie to różnica pomiędzy wysokością składki normalnej polisy OC, a takiej, w której uwzględniono korzystanie z samochodu przez osoby poniżej 25 roku życia.
Są też pewne wyjątki od reguły, kiedy to faktycznie kierowca zostanie obciążony kosztami, a nie właściciel pojazdu poprzez swoją polisę. Chodzi tutaj o sytuacje, w których kierujący pojazdem był pod wpływem alkoholu, doprowadził do wypadku umyślnie, zbiegł z miejsca wypadku lub w ogóle nie posiadał uprawnień do prowadzenia samochodu. W takiej sytuacji ubezpieczyciel zastosuje regres ubezpieczeniowy, a więc będzie dochodził pełnych kosztów odszkodowania od takiego kierowcy. Kolejnym wyjątkiem jest też sytuacja, w której pojazd został skradziony. Wtedy za wszelkie szkody również odpowiada osoba kierująca pojazdem, a nie właściciel.
Co z ubezpieczeniem AC?
W przypadku ubezpieczenia autocasco w zasadzie wszystko zależy już od konkretnej firmy ubezpieczeniowej i zapisów w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia tej polisy. Część ubezpieczycieli już w momencie podpisywania umowy będzie żądała listy wszystkich kierowców, którzy będą użytkowali samochód. Tutaj może też mieć znaczenie, czy będą to kierowcy powyżej 25 roku życia, podobnie jak w przypadku polis OC. Może się też zdarzyć, że ubezpieczyciel nie wymaga listy konkretnych osób, ale również może spytać o kierowców poniżej 25 roku życia. Wszelkie takie zapisy mają ogromne znaczenie, gdyż mogą mieć wpływ na ewentualną wypłatę odszkodowania. Jeżeli do zdarzenia doprowadzi kierowca, który nie będzie uwzględniony w polisie, nie będzie spełniał kryteriów wieku lub złamie prawo, ubezpieczenie AC może nawet nie zadziałać. Dlatego o udostępnianiu samochodu innym osobom trzeba pomyśleć już w momencie zawierania polisy AC. Szczegółowe określenie kierowców, którzy będą korzystali z naszego samochodu pozwoli ubezpieczycielowi na odpowiednie wyliczenia stopnia ryzyka, co przełoży się też na wysokość składki.
Musisz jednak wiedzieć, że jeżeli osoba korzystająca z Twojego samochodu uszkodzi go w sposób umyślny lub nie umyślny, to możesz od niej żądać zwrotu kosztów naprawy, nawet jeżeli teoretycznie przysługuje Ci prawo do wypłaty odszkodowania z AC. Nie masz obowiązku skorzystania z polisy ubezpieczeniowej, a w dodatku może Cię to także narazić na utratę ewentualnych zniżek. Roszczenia finansowe w stosunku do osoby, która uszkodziła samochód, podobnie zresztą jak już zostało to opisane w przypadku ubezpieczenia OC, najlepiej wyjaśnić polubownie. Jeżeli jednak to nie przyniesie efektów, to można skierować sprawę do sądu.
Dodatkowe informacje i porady:
[1] Więcej na temat ubezpieczenia OC i AC można się również dowiedzieć z poradnika na stronie: https://www.libertydirect.pl/pytania-odpowiedzi/
Może Cię również zainteresować temat:
Leasing maszyn czyszczących do samochodów